In deze blogpost willen we je graag voorstellen aan Yamina, de Sociaal Werker van het Jaar 2023. Haar inspirerende verhaal van toewijding aan kwetsbare groepen is een lichtend voorbeeld van de impact die sociaal werkers kunnen hebben. Ontdek wat Yamina heeft geïnspireerd, welke uitdagingen ze heeft overwonnen en hoe ze levens heeft verbeterd. Haar onvermoeibare inzet en empathie laten zien hoe één persoon het verschil kan maken en bijdraagt aan een inclusieve samenleving. Laat je inspireren door het verhaal van Yamina, een bron van bewondering en motivatie voor ons allemaal.
1. Hoe voelt het voor jou om erkend te worden als Sociaal Werker van het Jaar 2023? Wat betekent deze erkenning voor jou persoonlijk?
Yamina:
‘Ik ben er vrij nuchter over, maar het voelt wel degelijk als waardering voor al mijn inzet en het harde werken van de afgelopen jaren. Het is een belangrijke erkenning voor mijn werk, voor wat ik heb opgezet. Én voor mijn eigen reis en de ontwikkeling die ik heb doorgemaakt.’
2. Je hebt je specifiek ingezet voor het verbeteren van de hulp aan kwetsbare groepen. Wat heeft je gemotiveerd om juist deze groepen te helpen en welke uitdagingen ben je tegengekomen bij het bieden van hulp aan hen?
Yamina:
‘Ik heb een dubbele motivatie: voor kind en gezin én voor de wijk. Ik deed dit werk eerst als vrijwilliger en nu als sociaal werker en kom dichtbij de gezinnen. Daardoor zie ik wat er niet goed gaat in gezinnen en met kinderen. Vaak was (en is) er sprake van armoede, slechte woonomstandigheden, criminaliteit, verslaving etc. Uitdaging daarbij is dat je niet op een dwingende manier ondersteuning biedt aan het gezin. Je reikt tools aan en moet blijven letten op de veiligheid van het kind. Soms loop je daarbij op het randje: je wilt liever geen onder toezicht stelling of uithuisplaatsing, maar het moet wel veilig zijn voor het kind. Als je wilt investeren in een wijk dan moet je beginnen met investeren in gezinnen. En zorgen dat als ze sterk en veerkrachtig zijn geworden ook in hun wijk blijven.’
3. Je hebt een sterke betrokkenheid bij het bevorderen van de geestelijk welbevinden van je kinderen en gezinnen. Kun je ons meer vertellen over waarom dit aspect van hulpverlening zo belangrijk voor je is en welke benaderingen je hanteert om geestelijke gezondheidsproblemen aan te pakken?
Yamina:
‘Het systeem rondom het kind moet stabiel zijn, dus moet je investeren in het mentale welbevinden van het gezin. Het kind is afhankelijk van het mentale welzijn thuis. Is het daar niet stabiel dan kunnen ouders weer terugvallen in oude gewoonten die niet goed zijn voor het kind. Voor het kind wordt het dan onmogelijk om lekker in zijn vel te zitten. Je moet eerst de grootste problemen aanpakken, denk aan vervuiling, huiselijk geweld, ouders die kampen met verslaving. Om de nodige hulp en ondersteuning te bieden, moet je eerst heel breed kijken: het hele systeem waarin het kind zich bevindt onderzoeken. En oog hebben voor de noden en problemen van het kind. Daarbij zijn geduld en volharding sleutelwoorden. Je hebt een lange adem nodig, soms wel van jaren. En je moet het gezin en kind niet loslaten bij een terugval.’
4. In het artikel wordt genoemd dat je werkt voor Team Toekomst waar jullie kinderen helpen om weer lekker in hun vel te kunnen zitten en weer mee te kunnen doen. Kun je ons meer vertellen over Team Toekomst en hoe het heeft bijgedragen aan het welzijn van de gezinnen en kinderen die je ondersteunt?
Yamina:
‘Bij Team Toekomst richten we ons in eerste instantie op het kind. Dat doen we door een samenwerking met school. We helpen het kind met de eigen problemen, en die zijn altijd verschillend. Daarnaast kijken we naar het hele gezinssysteem. Daarbijj kunnen we maatwerk leveren, dat is de kracht van Team Toekomst.’
5. Hulpverlening kan soms uitdagend en emotioneel veeleisend zijn. Hoe zorg je ervoor dat je zelf veerkrachtig blijft en je eigen welzijn behoudt terwijl je anderen helpt?
Yamina:
‘Dat moet je leren: loslaten, niet blijven piekeren. En werk en privé goed scheiden. Ik zit middenin het leerproces om dit beter te kunnen. Ik volg kinderen en gezinnen over een langere periode, soms wel twee jaar. Dan bouw je een band op. Vaak zie je dat ze nog niet zelfredzaam genoeg zijn om het alleen te doen. Dat er toch weer crises op de loer liggen. Daarom heb ik mijn werktelefoon 24/7 aanstaan.’
6. Met jouw ervaring en succes als Sociaal Werker van het Jaar 2023, welk advies zou je willen geven aan andere hulpverleners die dagelijks werken om anderen te helpen?
Yamina:
‘Realiseer je dat sociaal werk mensenwerk is. En dat je werkt met kwetsbare mensen en/of mensen in kwetsbare situaties. Je moet er rekening mee houden dat veranderingen dan niet snel gaan. Ik hoorde een mooi gezegde dat past bij sociaal werk “Haast je langzaam”. Daarnaast moet je ook durven vertrouwen op je onderbuikgevoel: je zoekt naar hoe je veerkracht van gezinnen versterkt, maar als het echt nodig is dan moet je ook durven ingrijpen in het belang van het kind.’
7. Het is duidelijk dat jouw werk een positieve impact heeft op het leven van veel mensen. Hoe meet je persoonlijk succes in jouw hulpverlening en wat zijn enkele van de meest bevredigende momenten die je hebt ervaren tijdens jouw werk?
Yamina:
‘Persoonlijk succes ervaar ik als ik een kind kan laten bloeien in zijn/haar kracht. Het kan gaan om: een positiever zelfbeeld krijgen, woedeaanvallen stoppen, leren emoties te tonen, grenzen aan kunnen geven etc. Als problemen zijn overwonnen en talenten van een kind weer de ruimte krijgen, daaraan zie je de impact. Ook is het mooi dat ik wanneer ik door de wijk loop contact heb met de kinderen. Ze kennen mij en vertrouwen mij. Ook als ik ze niet geholpen heb bij problemen, houd ik toch een oogje in het zeil. Ik spreek ze ook aan als het nodig is en ze komen naar me toe, delen bijvoorbeeld mooie nieuwtjes als een schooladvies.’
8. Tot slot, hoe zie je de toekomst van zorg- en hulpverlening? Welke veranderingen zou je graag willen zien om de zorg nog effectiever en toegankelijker te maken voor degenen die het het meest nodig hebben?
Yamina:
‘Allereerst moet het systeem van hulpverlening op de schop. Soms heb ik jarenlang kind en gezin ondersteunt en kan of moet de hulp overgedragen worden aan een andere hulpverlener. Vaak krijg je dan te horen dat er een wachtlijst is van een half jaar tot een jaar… Wat moeten die gezinnen in die tijd? Dat kan dus echt niet. Er moet continuïteit zijn in de hulp en ondersteuning die ze nodig hebben om zelfredzaam en veerkrachtig te blijven.
En sociaal werkers zijn professionals: een van de belangrijkste skills waarover ze moeten beschikken is misschien wel “signaleren”. Daarom is de samenwerking tussen Team Toekomst en het onderwijs zo belangrijk. Leerkrachten signaleren ook, maar meer gericht op onderwijszaken. Zij hebben een andere taak, namelijk lesgeven, die zij onder hoge werkdruk moeten uitvoeren. Wij zien kinderen op school en in de wijk én we kennen de gezinnen vaak. Er is vertrouwen. Daardoor kunnen wij vroegtijdig signalen opvangen en makkelijker doorvragen en goede ondersteuning bieden. Sociaal werkers moeten zich blijven ontwikkelen omdat ze met hun skills veel narigheid voorkomen.’
Afbeelding: Rob Lamping