Let op! Deze blog bevat gevoelige inhoud en kan als heftig worden ervaren.
Het voeren van een hoog-risicobeleid binnen de jongerenpsychiatrie - als je mij vier jaar geleden gevraagd had of ik me daar wat bij kon voorstellen, dan had ik je glazig aangekeken. Ik had geen idee hoe een hoog-risicobeleid vorm kon krijgen, laat staan wat het precies betekende.
Kort samengevat is een hoog-risicobeleid een pak afspraken die gericht zijn op hoog-psychiatrische cliënten. Dit zijn voornamelijk cliënten die door allerlei omstandigheden chronisch suïcidaal zijn en zichzelf op elk moment ernstig kunnen verwonden. Ondanks dat er vaak voor gekozen wordt om - in dit geval jongeren - naar een psychiatrische crisisplek te sturen, gebeurt het regelmatig dat ze na de derde keer in korte periode (denk dan aan één week) weer terug worden gestuurd.
Op dat moment is er sprake van een hoog risico-beleid. Hiermee wordt bedoeld dat het onoverkoombaar is dat er iets kan gebeuren in de afwezigheid van de ouders, behandelaars van de cliënt.
Dat klinkt, als ik er nu ook weer over nadenk, best heftig. Het is ook heftig, want je bent als hulpverlener constant alert op alle geluiden. Normaliter op een woongroep ga je regelmatig checken of het goed gaat, iemand iets nodig heeft of dat je wat kan betekenen voor de ander. Bij een hoog-risicobeleid ga je letterlijk kijken of iemand nog leeft. Dan ga je toch anders naar iemands kamer dan dat je gaat kijken hoe het gaat.
Het werken met ernstig chronische suïcidale cliënten is bijzonder werk en niet voor iedereen weggelegd. Het doet een beroep op je eigen incasseringsvermogen en veerkracht. Daarnaast kun je problemen vanuit de groep niet meenemen naar huis, want daar ga je aan onderdoor. Soms moet je ook vrij kunnen zijn, zonder dat de groep je letterlijk achtervolgt.
Ondanks de situatie bouw je een band op met de jongeren in de groep. Tevens zijn de groepen, in gunstige gevallen, gemêleerd. Dit houdt in dat je in een groep met suïcidale jongeren, niet alleen maar jongeren met borderline, autisme of depressies hebt zitten, maar dat het gemixt is. In de praktijk zullen er op dergelijke groepen vaak maar een of twee suïcidale jongeren te vinden zijn, wat het haalbaar en overzichtelijk maakt. De valkuil is wel dat wie het minst hard schreeuwt, ook de minste aandacht krijgt. Op lange termijn zullen er vaak jongeren zijn die zich vergeten voelen. Het zoeken van balans is dus van belang!
Het is belangrijk om te blijven onthouden wanneer je met deze doelgroep werkt, is dat er ook goede momenten zijn. Geniet daar dan ook van! Ook suïcidale jongeren, met de meest ‘complexe’ ziektebeelden kunnen lachen en soms weer een kleine sprankeling in hun ogen hebben. We zijn allemaal mensen, met onze sterke en minder sterke kanten. Onthoud dat hoe suïcidaal je ook kan zijn, er altijd licht is aan de horizon en dat erover praten de eerste stap is richting het licht!
Als jij rondloopt met suïcidale gedachte of uitingen, neem dan contact op met de hulpverleners van 113 zelfmoordpreventie. Zwijg niet en praat erover! Ook jij verdient het leven!